Kırık Çıkık Ve Burkulma Tanımı
Kırık çıkık tedavisi kemilerin gelecekteki yapısal formlarını korumaları için önemli bir tedavi yöntemidir. Bir kemiğin bütünlüğünün yüksek enerjili bir travma ya da kemik yapısını zayıflatan hastalıklar sonucu bozulması kırık olarak tanımlanmaktadır. Çıkık ise eklemi oluşturan kemiklerin yer değiştirmesi, hareketlerinin bozulması, yuvasından çıkması sonucu ortaya çıkan durumdur.
Çıkıklar erişkinlerde travmalara bağlı olarak meydana gelebileceği gibi, doğumsal çıkık olarak bebeklerin anne karnında gelişim kusuruna bağlı olarak da görülebilmektedir.
Burkulma ise eklemin normal hareketinin ötesinde bükülmesi sonucunda eklemi oluşturan yumuşak dokuların yaralanması ile meydana gelmektedir. Genellikle ayak, diz ve el bileğinde burkulma vakalarına rastlamak mümkündür. Bu durum hemen hemen her yaş grubunda görülmektedir.
Kırık Belirtileri Nelerdir?
Açık veya kapalı olarak meydana gelen kırıklar şiddetli ağrı ile başlar. Kapalı kırık; kırık uçlarının deri dokusunda yaralanma yapmadığı ve çevre dokuların aşırı derecede zarar görmediği kırıklardır. Açık kırık ise; kırık kemik uçlarının deri dokusunu yaralayarak dışarıdan görülebildiği, çevre dokularının ciddi zarar gördüğü kırıklar olarak bilinmektedir. Açık kırıklarda kanama ve enfeksiyon riski fazladır.
Kırık belirtileri arasında ağrı dışında rastlanılan en belirgin bulgular; ilgili bölgede meydana gelen morarma ve şişliktir. Ayrıca kırık belirtisi olarak kemikte meydana gelen şekil bozukluğu ve kırık bacağı veya kolu hareket ettirememe kırık semptomları arasında yer almaktadır.
Kırık oluşması durumunda bazı olumsuz durumların meydana gelme riski de vardır. Kırık çevresindeki damar, sinir ve kaslarda yaralanma, sıkışma durumlarının görülmesi mümkündür. Kırık tedavisinde hastaya uygulanacak ilk müdahale de hastanın hareket ettirilmemesi olmalıdır. Kırık ve çıkık tedavileri muhakkak alanında uzman ortopedi cerrahı tarafından yapılmalıdır.
Çıkık Belirtileri Nelerdir?
Eklemi oluşturan kemiklerden birinin yerinden ayrılması çıkık olarak bilinmektedir. Bu durumda kemiğin kendiliğinden iyileşmesi söz konusu değildir. Bu nedenle hastaya çıkık tedavisi uygulanmalıdır. Çıkık belirtileri yoğun ağrı ile ortaya çıkmaktadır.
Çeşitli darbeler sonucu meydana gelen çıkıklarda görülen diğer belirtiler; ilgili bölgede fonksiyon kaybı, şişlik ve morarmadır. Çıkık genellikle parmak, omuz, dirsek, kalça gibi bölgelerde oluşmaktadır. Çıkığın tespiti ve tedavisi için alanında uzman ortopedi cerrahına danışılması gerekmektedir.
Hastaya uygulanan ilk yardım müdahalesi kapsamında, anestezi vermeden, çıkığın yerine oturtulması için herhangi bir çaba gösterilmemelidir. Çıkığın yerine oturtulma işlemi sadece ortopedi cerrahları tarafından yapılmalıdır.
Burkulma Belirtileri Nelerdir?
Eklem çevresindeki yumuşak dokuların çeşitli nedenlere bağlı olarak aşırı zorlanması veya hasar görmesi burkulma olarak ifade edilmektedir. Burkulma belirtileri de kırık ve çıkık belirtilerinde olduğu gibi ağrı ile ortaya çıkmaktadır. Burkulan bölgede ağrı oluşması dışında kızarma ve şişlikte meydana gelmektedir.
Ayrıca burkulan bölgede işlev kaybı da yaşanmaktadır. Burkulmanın daha ileri boyutlarda sıkıntı yaratmaması, daha ciddi hasarlara sebebiyet vermemesi için hastanın uzman ortopedi cerrahına muayene olması gerekmektedir. Burkulma vakalarında hastaya ilk uygulanacak tedavi kapsamında bölgede oluşan şişliği hafifletmek için buz uygulaması yapılmalıdır. Ayrıca burkulan bölgenin bir süre hareket ettirilmemesi için tespit edilmesi gerekmektedir.
