Diz Protezi Ameliyatı
Konu Özeti: Diz protezi ameliyatı, hastalıklı dizlerde yaşanan ağrı ve acının hafifletilmesi amacıyla gerçekleştirilen cerrahi bir operasyondur. Dizde meydana gelen kıkırdak aşınmaları; çeşitli romatizmal hastalıklar, geçirilmiş diz travmaları, enfeksiyon ve ilerleyen yaş sonrasında ortaya çıkan dejeneratif kıkırdak hasarlarına bağlı olarak meydana gelmektedir.
Hastanın yaşamış olduğu ağrılar, yaşam konforunu olumsuz etkilemektedir. Bu durumda ameliyat, kaçınılmazdır. Diz protez ameliyatı nedir? protez ameliyatı aşamaları nelerdir?, diz protezi ameliyatı sonrası oluşabilecek riskler nelerdir? gibi merak edilen birçok sorunun yanıtına ulaşabilirsiniz.
Diz Protezi Ameliyatı Nedir?
Hastalığın başlangıç dönemlerinde ağrı şikayeti; çeşitli ağrı kesiciler, fizik tedavi ve diğer konservatif yöntemler ile kontrol altına alınabilmektedir. Ancak ilerleyen yıllarda daha etkili tedavi yöntemlerini kullanmak gerekmektedir. 1970 yılların başından itibaren hastalar, bütün dünyada yaygın olarak kullanılan total diz protezleri tasarımının ilk örnekleri uygulanmıştır. Yıllar içerisinde elde edilen deneyimler sayesinde bugün ideale yakın protez tasarımları oluşturulmuştur.
Cerrahi operasyon; diz eklemini meydana getiren uyluk, kaval ve diz kapağı kemiklerinin bozulmuş olan eklem yüzeylerini yapay eklem yüzeyleri ile değiştirmeyi amaçlamaktadır. Ameliyat, diz problemleri sebebi ile aktif yaşam olanaklarını kaybetmiş kişiler için can simidi niteliği taşımaktadır. Ayrıca diz protezi diz kireçlenmeleri hastalığı içinde uygulanmaktadır.
Protez Cerrahi Alanında Öncü İsim: Prof. Dr. Nejat Güney
Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte protez cerrahisi alanında da bir çok yenilik yaşanmıştır. Yaşanan gelişmeler ışığında protez ameliyatları günümüzde sıklıkla uygulanmaya başlanmıştır. Diz protezi ameliyatı hastanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemeye başladığı, kişinin günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştiremeyeceği duruma geldiği ve diğer tedavi yöntemlerinin yetersiz kalması halinde son çare olarak uygulanan cerrahi bir operasyondur.
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Nejat Güney, 40 yıla aşkın tecrübesi ile birçok hastaya diz ameliyatı gerçekleştirmiştir. Bugün hali hazırda hala aktif olarak hasta görmeye devam eden Prof. Dr. Nejat Güney, kişilere uygulanan protezi, aynı seansta her iki dize uygulamış ve daha sonraki yıllarda da kalça protezini aynı seansta her iki kalçaya uygulayarak protez cerrahisi alanında yaşanan gelişmelere öncülük etmiştir. Diz protezi ameliyatı kapsamlı bir süreci içermektedir. Ameliyat olmak isteyen hastaların bir takım endişeleri bulunmaktadır. Ameliyat süreci ile ilgili merak edilen her sorunun yanıtına içeriğimiz üzerinden ulaşabilirsiniz.
Diz Protezi Ameliyatı
Diz problemleri çeşitli nedenlerden dolayı genç ve ileri yaş hastalarda görülen ortopedi hastalıkları arasında yer almaktadır. Kişinin hayatını olumsuz etkileyen diz ağrıları ilerledikçe daha fazla acıya sebep olmaktadır. Hastayı ağrı ve acıdan kurtarmak amacıyla ağrı giderici ilaçlar, fizik tedavi egzersizleri uygulanmaktadır. Kişinin ağrı ve acısının dinmediği durumlarda diz protez ameliyatı gerçekleştirilmektedir. Diz ağrılarına sebep olan nedenler arasında özellikle diz kireçlenmesi görülmektedir. Kireçlenme sinsice ilerleyen, hastanın hayatını olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Zaman zaman kişinin diz ağrılarını aşırı derece de artırır. Bu durumlarda hastalar hemen diz protezi ameliyatı gerçekleştirmek istemektedir. Diz kireçlenmesi ağrıları zaman zaman artırdığı için kişiye ağrısını dindirecek ilaçlar, uygulamalar yapılmalıdır. Hastaya uygulanılacak ilk tedavi yöntemi diz protez ameliyatı değildir. Ameliyat, hiçbir tedavi yönteminin kalmaması durumunda uygulanmalıdır.
Yazı İçeriği
- Diz Protezi Ameliyatı Tanımı
- Diz Protezi Ameliyatı Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
- Diz Protezi Ameliyatı Kimlere Yapılabilir?
- Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
- Diz Protezi Ameliyatı Aşamaları Nelerdir?
- Diz Protezi Ameliyatı Güvenli Midir?
- Diz Protezi Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Diz Protezi Ameliyatı Hakkında Sık Sorulan Sorular
1. Diz Protezi Ameliyatı Tanımı
Diz protez ameliyatında amaç, hastanın ağrı ve acı yaşamadan günlük yaşamına devam etmesini sağlamaktır. Ameliyat aşamasında hastanın diz eklemine yerleştirilen diz protezleri hasar gören yıpranmış eklemin üzerine monte edilmektedir. Diz protezleri, dizin işlevini yerine getirme görevini üstlenmektedir. Diz protezi ameliyatı süresi bozulan eklemin yapısına, hasar görme durumuna ve ameliyatı gerçekleştirecek uzman cerrahın tecrübesine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Genel itibarıyla diz protez ameliyatı 45 – 90 dakika arasında yapılmaktadır.
2. Diz Protezi Ameliyatı Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
Protez ameliyatları diz problemlerine neden olan birçok hastalıkta uygulanan bir tedavi yöntemidir. Protez ameliyatları çeşitli nedenlerden dolayı uzman hekimler tarafından gerçekleştirilmektedir. Günümüzde genellikle ileri yaş hastalarda diz ağrılarına neden olan diz kireçlenmesi hastalığı için uygulanmaktadır. Spor yaralanmaları nedeniyle dizinde hasar meydana gelen genç yaştaki hastalarda da diz protezi uygulanmaktadır. Travmatik nedenlerle ortaya çıkan hastalıklar; menisküs yırtılmaları, eklem kıkırdağının zarar görmesi sonucunda uzman hekimin uygun görmesi halinde diz protez ameliyatı yapılmaktadır.
3. Diz Protezi Ameliyatı Kimlere Yapılabilir?
Diz ameliyatı; eklemde aşırı yıpranma ve hasarın meydana geldiği her yaştaki hastaya uygulanabilmektedir. Ameliyat olacak aday hastalar önceden kapsamlı genel bir sağlık kontrolünden geçirilmelidir. Yapılan tetkikler sonucu hastanın ameliyata uygunluğu araştırılmalıdır. Hastanın vücudunda hiçbir enfeksiyon odağı bulunmamalıdır. Diş çürüğü, idrar yolları veya başka bir organda enfeksiyon varlığında diz ameliyatı öncesi gerekli tedavi yapılmalı ve enfeksiyon kurutulmalıdır. Hekimin uygun görmesi dahilinde her iki diz büyük bir engel yok ise aynı gün ameliyat edilebilmektedir. Ameliyat; özel donanımlı ameliyathanelerde ve bu konuda deneyimli hekimler tarafından gerçekleştirmelidir. Bu sayede ameliyat sonrası komplikasyon ile karşılaşma riski son derece az olmaktadır.
4. Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Gerçekleştirilecek operasyon için hastaya en uygun anestezi çeşidi seçilmelidir. Ameliyat, genel, spinal veya epidural anestezi tiplerinden hasta için en uygun olanı tercih edilerek ameliyat uygulanmaktadır. Diz protez ameliyatı süresi yaklaşık 45-90 dakika arasında gerçekleşmektedir. Hekimin tercihine göre, protezin kemiğe tespiti; kemik çimentosu ile veya özel yüzey kaplamalı çimentosuz protezler kullanılarak çimentosuz olarak da yapılabilmektedir. Ameliyat sonrası hasta fizyoterapist eşliğinde ayağa kaldırılmalıdır. Diz ekleminin çevresindeki kasların güçlendirilmesi, eklem hareketlerinin arttırılması ve düzgün yürümeye yardımcı olacak egzersiz programı uygulanmalıdır. Ağrıyı ortadan kaldırmak için ağrı pompaları kullanılmalıdır.
5. Diz Protezi Ameliyatı Aşamaları
Protez ameliyatının gerçekleştirilmesi için hastanın uzman hekim tarafında gerekli muayenelerden geçmesi gerekmektedir. Hastanın ameliyatı engelleyecek özel bir durumu olması halinde hasta uygun olana kadar ameliyat gerçekleştirilmez. Hasta ameliyat için uygun duruma geldiğinde diz protez ameliyatı süreci başlar. Uzman hekim ameliyat esnasında dizde hasar gören eklemin yüzeyini titanyum, kobalt gibi insan vücuduna uyumlu metallerden oluşan protez ile kaplamaktadır. Ameliyat esnasında iki dizede aynı anda işlem gerçekleştirilebilmektedir. Ameliyat sonrası süreçte oluşabilecek risklerin önüne geçmek adına hasta bir süre doktor gözetiminde hastanede kalmaktadır.
6. Diz Protez Ameliyatı Güvenli Midir?
Günümüzde sıklıkla uygulanan diz protez ameliyatı başarı oranları oldukça fazladır. Her ameliyatta olduğu gibi diz protez ameliyatı da belirli riskleri barındırmaktadır. Enfeksiyon, erken protez gevşemesi, yeterince hareket kapasitesi elde edilememesi, protez çevresinde kırıklar ameliyat sonrası meydana gelen riskler arasında yer almaktadır. Risklerin önüne geçebilmek için uzman hekimin direktiflerine uyulması gerekmektedir. Bugünün teknolojisi ile üretilen protezlerin, sanatına uygun ameliyat yapıldığı zaman sağlıklı kullanım ömrü oldukça fazladır. Protez cerrahisinde yaşanan gelişmeler ameliyatların güvenilir bir ortamda daha sık uygulanmasına olanak tanımaktadır.
7. Diz Protezi Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası risklerin oluşmaması için uzman hekimin kurallarına muhakkak uyulması gerekmektedir. Diz protez ameliyatı sonrası birkaç gün devamlı olarak ağrı kesici ilaçlar hastaya verilmektedir. Ameliyat sonrası yürüme süreci hastanın genel sağlık durumuna, kilosuna ve yaşına bağlı olarak değişebilmektedir. İlk birkaç hafta yürüteç veya koltuk değneği gibi yardımcı destek araçları kullanılmaktadır. Ameliyattan 1 ay sonra hasta desteksiz evden dışarı çıkabilecek duruma gelmektedir. Hastanın eklem çevresindeki ağrılarının tam olarak iyileşmesi yaklaşık 3 ayda gerçekleşmektedir. Bu süreçte hasta dizini zorlayacak hareketlerden kaçınmalı, fizik tedavi egzersizlerine devam etmelidir.
Diz Protezi Ameliyatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Diz Protezi Ameliyatı Kaç Ayda İyileşir?
Diz protez ameliyatı sonrası iyileşme süreci hastanın bünyesine göre değişiklik gösterse de genel itibarıyla hasta 1 hafta sonra koltuk değneği ile yürümeye başlamaktadır. Hastanın tamamen iyileşme süreci 3 hafta sonrasında gerçekleşmektedir.
Diz Protezi Nasıl Takılıyor?
Diz protez ameliyatı esnasında dizin hasar gören yıpranmış kısımları çıkarılır. Titanyum, kobalt gibi metallerden oluşan protez diz yüzeyine tutturularak kaplama işlemi gerçekleştirilmektedir.
Diz Protezi Kimlere Takılır?
Protez cerrahisinde yaşanan gelişmeler doğrultusunda diz protezi diz ağrısı yaşayan hemen hemen her yaştan kişiye uygulanmaktadır.
Diz Protezi Ameliyatı Kaç Saat Sürer?
Diz protez ameliyatı süresi hasar gören diz ekleminin yapısına, hekimin tecrübesine göre değişiklik göstermektedir. Genel olarak ameliyat süresi 45 – 90 dakika sürmektedir.
Diz Protezi Neden Ağrı Yapar?
Diz protez ameliyatı sonrası diz ağrısı dinmeyen hastalarda enfeksiyona yakalanma, protez dengesizliği risklerin gerçekleştiği düşünülmektedir. Hastanın ağrıları ameliyat sonrası dinmiş ancak kısa zaman sonra tekrar başlamışsa protezde aşınma meydana gelmiş, geç enfeksiyon oluşma durumlarının meydana geldiği düşünülmektedir.
Diz Protezinde Ağrı Ne Kadar Sürer?
Diz protez ameliyatı sonrası hastanın yaşamış olduğu diz ağrıları genellikle 1.5 – 2 ay sürmektedir. Hasta ameliyat sonrasında yürüme, merdiven inip çıkma gibi günlük aktivitelerini gerçekleştirirken rahatlama hissetmektedir.
Diz Protezi Kaç Yaşına Kadar Takılır?
Hemen hemen her yaştaki hastaya uygulanan diz protezinde hekimin göz önünde bulundurduğu kıstas hastanın ağrı ve acı şiddetidir. Genellikle diz protez ameliyatı olan hastaların çoğu 50-80 yaşları arasında diz kireçlenmesi sorunu yaşayan kişilerden oluşmaktadır. Genel itibarıyla diz protezi için yaş sınırlaması yoktur. Hekim her hastayı bireysel olarak değerlendirilmektedir.
Diz Protezi Riskli Mi?
Diz protez ameliyatında risk oranı düşük olmasına rağmen her ameliyatta olduğu gibi belirli riskleri barındırmaktadır. Bu riskler; enfeksiyon oluşumu, toplardamarda pıhtı oluşumu ya da protezin mekanik yapısından kaynaklanan risklerdir.
Kaç Çeşit Diz Protezi Vardır?
Diz protezleri ameliyatında uygulanan 2 çeşit protez bulunmaktadır. Bunlardan biri yarım diz protezidir. Yarım diz protezi sadece tek bir kompartmanda hasar olması durumunda kullanılmaktadır. Diğer diz protezi ise total diz protezi yani tam diz protezidir. Total diz protezi ise dizde birden fazla hasarın olması durumunda uygulanmaktadır.
Diz Protezi Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Diz protezi enfeksiyon belirtileri çoğunlukla; ağrı, kızarıklık, şişme, sıcaklık olarak ortaya çıkmaktadır. Hasta da yorgunluk, ateş, gece terlemeleri de enfeksiyon belirtileri arasında gösterilebilmektedir.
40 Yıla Aşkın Tecrübesi İle Prof. Dr. Nejat Güney, Diz Protezi Ameliyatı İle İlgili Bilinmeyenleri Açıkladı
Tıpta yaşanan gelişmeler protez cerrahisi alanında da yeniliklere olanak tanımaktadır. Yaşanan olumlu gelişmeler sonucunda diz protez ameliyatı ve kalça protezi ameliyatı günümüzde daha sık uygulanmaya başlanmıştır. Önceleri uygulanan tek tip protez çeşitleri farklılaşmış, daha sağlam daha kullanışlı protez çeşitleri geliştirilmiştir. Ameliyat esnasında ve ameliyat sonrası oluşabilecek riskler en aza indirgenmiş ve ameliyatların başarı oranı artmıştır. Diz protez ameliyatı sayesinde diz ağrısı çeken birçok hasta eski konforunu geri kazanmaktadır. Protez ameliyatları günümüzde yaygın olarak kullanılsa da içerisinde belirli şartları barındırmaktadır. Diz ağrısı çeken her hastaya diz protezi önerilmemektedir. Hastanın öncelikli olarak diğer tedavi yöntemlerini denemiş ancak sonuç alamamış olması gerekmektedir. Diz protez ameliyatı gerçekleştirmek isteyen hastanın uzman hekim tarafından dikkatli bir şekilde dinlenmiş olması ve hekimin gerek görmesi durumunda diz protezi ameliyatını gerçekleştirmesi gerekmektedir.
Diz Protezi Ameliyat Süreci Nasıldır?
Genellikle ileri yaş hastalara uygulanan diz protez ameliyatı günümüzde yaygın olarak ortopedi cerrahları tarafından yapılmaktadır. Diz protez ameliyatı öncesi hastanın diz ağrısının eşiği tespit edilmelidir. İlk olarak hastaya ağrı giderci ilaçlar, fizik tedavi egzersizleri uygulanmaktadır. Diz protez ameliyatı son çare olarak hastaya sunulmakta ve uygulanmaktadır. Protez ameliyatında amaç hastanın yaşam kalitesini artırmak, ağrı ve acısını dindirmektir. Diz ağrılarına neden olan en büyük etken ileri yaş hastalarda ortaya çıkan diz kireçlenmesi hastalığıdır. Diz kireçlenmesi zaman içerisinde oluşmaktadır. Zaman zaman ağrılara sebep olmaktadır. Diğer tedavi yöntemlerin uygulanması ve ağrıların katlanılamayacak duruma gelmesi halinde diz protezi ameliyatı yapılmaktadır. Ameliyatın amacı dizin hasar göre ekleminin protez ile kaplanması ve protezin dizin işlevini üstlenmesidir.
Diz Ameliyatı Tekniği
Çeşitli nedenlerden dolayı diz protezi ameliyatı gerçekleştiren hastalara açık cerrahi tedavi yöntemi uygulanmaktadır. Diz protez ameliyatı öncesi hastanın gerekli tetkikleri yapılmış muayene işlemlerinin gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. Ameliyatı uygulayacak uzman hekim tarafından ameliyat öncesi protez çeşidi belirlenmektedir. Protez çeşitleri yarım diz protez ve total diz protez diğer adıyla tam diz protez olmak üzere 2 çeşittir. Yarım diz protezi genellikle diz ekleminde bir yerde hasar olması durumunda uygulanmaktadır. Total diz protezi ise diz ekleminin birden fazla yapısının bozulduğu durumlarda gerçekleştirilmektedir. Bir diz operasyonunda aynı anda iki diz ameliyat edilebilmektedir. Bu duruma uzman hekim ve ameliyatı gerçekleştiren cerrahi ekip karar vermektedir.
Operasyon
Diz protez ameliyatında hastaya uygulanan anestezi işlemi sonrasında hasar gören, aşınan dizin önünden kesi yapılmaktadır. Bu işlem ile cerrah diz eklemine ulaşmaktadır. Hasar gören eklem yüzeyi titanyum, kobalt gibi maddeler içeren protez ile kaplanmaktadır. Protezi oluşturan maddeleri insan vücuduna kolay uyum sağlayabilecek metallerden oluşmaktadır. Metal alerjisi olan hastalara seramik diz protezleri uygulanmaktadır. Hastaya ameliyat öncesinde herhangi bir alerjisi olup olmadığı sorulmalıdır. Uygun tetkikler yapılmalıdır. Diz protez ameliyatı genellikle 45 – 90 dakika sürmektedir. Hasta birkaç gün gözetim altında kalmak suretiyle hastanede yatmaktadır. Ameliyat sonrası oluşabilecek risklere bu sayede müdahale edilmektedir. Ameliyat sonrası protezin hasta vücuduna uyum sağlayabilmesi için egzersizler yapılmaktadır. Hasta taburcu olması ardından doktor kontrollerine devam etmelidir. Doktorun vermiş olduğu reçeteye uymalı, protezi zorlayacak hareketler yapmaktan kaçınmalıdır.